Akciger zari iltihabi (tedavi)

Akciğer zarı iltihabı (tedavi)

Başka bir hastalığa bağlı olarak gelişen ikincil akciğer zan iltihaplan, bu hastalığın gidişiyle yakından ilişkili olarak zaman zaman aylan bulabilen bir müddet sonunda iyileşir. hastalık seyrek olarak kalp dış zarı iltihabı (perikardit), karın zan iltihabı (peritonit), akciğerde kan göllenmesi ve akciğer zan etrafında apseleşme gibi istenmeyen sonuçlara yol açabilir.

tedavide belirleyici olan iltihabın nasıl iyileştiğidir. biriken sıvı tümüyle geri emilirse akciğer açılır, akciğer zarı eski bütünlüğüne kavuşur ve solunum işlevinde hiçbir bozukluk görülmez. ama olgulann çoğunda akciğer zan katmanlanndaki fibrin örtülerinin üstünde bağdoku gelişimiyle zar kalınlaşır (pakiplörit); göğüs duvannda büzüşmeler ve mediyastinde çekilmelere yol açan büyük yapışıklıklar oluşur.

büyük yapışıklıklar solunum hareketlerini zorlaştınr. ilk olarak akciğer zan katmanlarının birbirleri üstünde kay-malannı engelleyerek hareketleri limitler, bilhassa birbirlerinden uzak bölgelerdeki yaygın yapışıklıklar akciğerin soluk alma sırasında açılmasını zoriaştıra-rak göğüs kafesinin hareketini kısıtlar. böylece solunum fonksiyonu önemli ölçüde sınırlanabilir. bilhassa de göğüs boşluğunda geniş alanlann sert bağdokusuyla dolarak büzüşmesi ve esnekliğini kaybetmesi (fibrotoraks) halinde ağır kalp-dolaşım yetersizliği gelişir.

bu tür negatif neticelerin engellemesi çok büyük ölçüde ideal tedavi türünün ve yönteminin seçilmesine ve tedaviye erken başlanmasına bağlıdır. böyle karmaşık problemler bir kez ortaya çıkarsa cerrahi girişim kaçınılmaz olur. akciğer zan iltihabının faktörü belirlendikten ve ideal tedavi seçildikten sonra hasta kesin olarak yatakta dinlenmeye alınır ve ağrı kesici ilaçlarla ağnsı önlenir. günde 3-4 kez 0,5 gr lık dozlarda verilen aspirin ağnyı gidermeye yetebilir. sıvı-fibrinli akciğer zan iltihabının tedavisi önce verem ya da zatürree gibi hazırlayıcı hastalığın tedavisiyle sağlanabilir. torasentezle her keresinde bir litreyi aşmamak koşuluyla birkaç kez sıvı boşaltılması, hastayı rahatlatıp iyileşme süresini kısaltabilir. torasentezle bir litreden fazla sıvı alınırsa, az da olsa dolaşım yetersizliği ve akciğer ödemi gelişebilir. ama hastada ileri derecede solunum güçlüğü yapacak kadar çok sıvı bi-rikmişse, göğüs drenaj sondası kullanılarak ve iyi denetlenen şartlarda bir litreden fazla sıvı boşaltılabilir. biriken sıvının elden geldiğince büyük oranlarda boşaltılması aynı zamanda sıvının bağdokuya dönüşmesini de önler. sı-vı-fibrinli akciğer zan iltihabının vereme bağlı olduğu düşünülüyorsa, akciğer veremi tedavisine ağırlık verilmelidir. aynca ateşin yüksek olduğu evrede ve ateş düştükten sonraki altı hafta boyunca hasta yatakta dinlendirilir. akciğer filmleriyle tertipli denetim hastalıktan sonra 3-5 yıl daha sürdürülmelidir. yeterli tedavi görmeyen akciğer zan veremli hastalann büyük bölümünde 5 yıl kadar sonra akciğer veremi geliştiğinden tedavinin titizlikle tamamlanması çok; mühimdir. irinli akciğer zan iltihabında torasentezle elden geldiğince erken aşamada irin boşaltılmalıdır; aşın sıvı birikimi ya da keselcşme varsa girişim kaburgalar arası aralıktan bir sondayla yapılabilir. boşaltmanın peşinden akciğer zan boşluğu bir litre kadar ılık fizyolojik serumla yıkanmalıdır. sıvınm bakteriyolojik incelenmesi ile akılcı bir antibiyotik tedavisi planlanabilir. anti-biyogram sonuçlan alınmadan önce akciğer zan boşluğuna torasentez iğnesinden 1. 000. 000-2. 000. 000 ünite penisilin derhal yerel olarak tatbik edilebilir, ama bunun için hastada penisiline karşı aşırı hassasiyet bulunmadığı kesinleştirilme-hdir. akciğer zan iltihabının iyileşme müddeti birkaç ayı bulabilir. hastalık faktörü verem basiliyse verem tedavisi iyileşme sonrasında birkaç ay daha sürdürülür. bundan sonra da akciğer dokusunda verem başlaması olasılığına karşı hasta akciğer filmleri ve muayenelerle bir müddet daha izlenir. iyileşme döneminde solunum alıştırmalan olabildiğince faydalıdır. beslenmeye önem verilmeli bol ve çeşitli gıdalar alınmalıdır. çok soğuk ya da nemli ve 800 m den yüksek olmayan dağ havası önerilebilir.