Antenatal hidronefroz

Antenatal hidronefroz

Antenatal hidronefroz, çocuk anne karnındayken ultrason ile tanı konulan, böbrek (ler), üreter(ler) ya da mesane ve üretradaki genişlemeyi ifade eder. olay tek taraflı (unilateral) ise, ilgili böbrek etkilenebilr ancak çocuk için risk yoktur. çift taraflı (bilateral) etkilenen ya da tek böbrekli olup, o böbreği etkilenen olgularda ise çocuğun anne karnında içerisinde yüzdüğü sıvı azalabilir (oligohidroamnioz). bu ciddi bir durum olup, çocuğun akciğer ve böbrek gelişimi etkilenir ve ölü doğumlara kadar ilerleyen bir tablo ortaya çıkabilir.

tek taraflı olgular için yapılması gereken, çocuk doğduktan sonra koruyucu antibiyotik başlamak, ilk hafta ultrason ve gerekirse voiding sisto-üretrografi (vcug: işeme sisto-üretrografisi) çekmek, 6. haftada ise bir böbrek sintigrafisi (mag-3) yaptırmaktır.

bu tip tek taraflı olguların hemen hemen yarısında neden üretero-pelvik bileşkedeki idrar geçişindeki bir yetersizliktir. bu taktirde böbreklerde meydana gelen idrarın idrarı mesaneye iletecek kanal olan üretere geçişinde bir problem vardır. böyle hastaların çoğunda yakın takip ile problem kendi kendine düzelmekte ancak her 5 hastadan 1'inde ameliyat gerekir.

multikistik displastik böbrekler daha nadir görülen olgular olup, bu taktirde böbrek dokusu tamamen üzüm salkımı biçimini almış ve çalışamaz hale gelmiştir. karşı sağlam böbrek gelşimsel olarak normal olduğu için çocuk için bir risk oluşturmaz. bugünkü bilgilerimiz multikistik displastik böbreklerde tümör gelişmesi, enfeksiyon ve hipertansiyon gibi risklerin böbreğin alınmasını lazım kılacak kadar yüksek olmadığı şeklindedir. bu çocuklar bir çocuk üroloğu tarafından takip edilmeli, 6 ayda bir kez, multikistik böbrek ve karşı sağlam böbrek açısından değerlendirilmelidir.

burada bir önemli nokta hastaların hemen hemen 1/3'ünde sağlam böbreğe mesaneden idrar geri kaçışının (veziko-üreteral reflü) olabileceği ve çocukların bu yönde incelenmesi gerektiğidir (bkz: veziko-üreteral reflü).

çift böbrek anomalileri, üreteroseller (idrarı boşaltıcı kanal olan üreterin mesane içerisindeki kısmının adeta balonlaşması ve idrarın tam olarak mesaneye geçememesi), üretero vezikal darlıklar (üreterin, mesaneye birliştiği noktada tam idrar geçişi olmaması ve buna bağlı üreterin genişlemesi) doğum öncesi dönemde tanı alabilen ve genellikle tek taraflı seyreden durumlardır.

posterior-üretral valv, mesanedeki idrarı boşaltan üretra adı verilen kanalın derhal başındaki bir darlığı ifade eder ve mesanedeki idrar tam boşalamadığı için her iki böbrekte bu durumdan etkilenir. mesanedeki idrar dışarı yeterli çıkamadığı için, bu böbreklere yüksek baskı biçiminde yansır.

veziko-üreteral reflü görülebilir. mesane duvarı kalınlaşır. idrar kanalı genişler (posterior üretra dilatasyonu). bu taktirde anne karnında bebeğin içerisinde bulunduğu sıvı azalabilir (oligohidroamnioz) ve bilhassa bebeğin akciğer gelişimini ciddi olarak etkilenir. erken ya da vaktinde doğup yaşatılabilen çocuklarda yapılması gereken şey olası olan en kısa sürede kapalı yöntemle (endoskopik) bu valvin (doku katlantılarının) kesilmesi ve normal mesane dolup boşalmasının sağlanmasıdır. bu çocuklar ömür boyu çok yakın takip ve tedavi gerektirirler.