Bilinc bozukluklarinda ilkyardim

Bilinç bozukluklarında ilkyardım

Bilinç bozukluğu/ bilinç kaybı nedir ?

beynin normal faaliyetlerindeki bir aksama sebebi ile uyku durumundan itibaren (=bilinç bozukluğu),hiçbir uyarıya cevap vermeme durumuna kadar giden (=bilinç kaybı) bilincin kısmen yada tamamen kaybolması durumudur.

bayılma (senkop): kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır. beyne giden kan akışının azalması neticesi oluşur.

koma: yutkunma ve öksürük gibi reflekslerin ve dışarıdan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması yada yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır.

bilinç kaybı nedenleri nelerdir ?

bayılma nedenleri:

korku, aşırı heyecan

sıcak, yorgunluk

kapalı ortam, kirli hava

aniden ayağa kalkma

kan şekerinin düşmesi

şiddetli enfeksiyonlar

koma nedenleri:

düşme veya şiddetli darbe

özellikle kafa travmaları

zehirlenmeler

aşırı alkol, uyuşturucu kullanımı

şeker hastalığı

karaciğer hastalıkları

havale gibi ateşli hastalıklar



bilinç bozukluğu belirtileri nelerdir ?

bayılma (senkop) belirtileri:

baş dönmesi, baygınlık, yere düşme

bacaklarda uyuşma

bilinçte bulanıklık

yüzde solgunluk

üşüme, terleme

hızlı ve zayıf nabız

koma belirtileri:

yutkunma, öksürük gibi tepkilerin kaybolması

sesli ve ağrılı dürtülere tepki olmaması

idrar ve gaita kaçırma

bilinç bozukluğu halinde ilkyardım nasıl olmalıdır ?

kişi başının döneceğini hissederse;

sırt üstü yatırılır, ayakları 30 cm. kaldırılır,

sıkan kıyafetler gevşetilir,

kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesi sağlanır.

eğer kişi bayıldıysa;

sırt üstü yatırılarak ayakları 30 cm kaldırılır,

solunum yolu açıklığı kontrol edilir ve açıklığın korunması sağlanır,

sıkan kıyafetler gevşetilir,

kusma varsa yan pozisyonda tutulur,

solunum kontrol edilir,

etraftaki meraklılar uzaklaştırılır.

bilinç kapalı ise:

hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilir (abc),

hasta/yaralıya koma pozisyonu verilir ,

yardım çağrılır (112),

sık sık solunum ve nabız kontrol edilir,

yardım gelinceye kadar yanısıra beklenir.

koma pozisyonu (yarı yüzükoyun-yan pozisyon) nasıl verilir ?

sesli veya omuzun dan hafif sarsarak, uyarı verilerek bilinç kontrol edilir,

sıkan kıyafetler gevşetilir,

ağız içerisinde yabancı cisim olup olmadığı kontrol edilir,

bak, dinle, hisset yöntemi ile solunum kontrol edilir,

şah damarından nabız kontrol edilir ,

hasta/yaralının döndürüleceği tarafa diz çökülür,

hasta/yaralının karşı tarafta kalan kolu diğer omuz üstüne konur,

karşı taraftaki bacağı dik açı yapacak biçimde kıvrılır,

ilkyardımcıya yakın kolu baş hizasında omuzdan yukarı uzatılır,

karşı taraf omuz ve kalçasından tutularak bir hamlede çevrilir,

üstteki bacak kalça ve dizden bükülerek öne doğru destek yapılır,

alttaki bacak hafif dizden bükülerek arkaya destek yapılır,

başı uzatılan kolun üstüne yan pozisyonda hafif öne eğik konur,

tıbbi yardım (112) gelinceye kadar bu pozisyonda tutulur,

3-5 dakika ara ile solunum ve nabız kontrol edilir.

havale nedir ?

sinir sisteminin merkezindeki bir tahriş (irritasyon) yüzünden beyinde oluşan elektriksel boşalmalar neticesi oluşur. vücudun adale yapısında kontrol edilemeyen kasılmalar olur.

havale nedenleri nelerdir ?

kafa travmasına bağlı beyin yaralanmaları

beyin enfeksiyonları

yüksek ateş

bazı hastalıklar

nedenlerine göre hazımsızlık, gaz sancısı veya kas ağrısı biçiminde belirti verir ve dolayısıyla bu tür rahatsızlıklarla karıştırılır (bu tür gaz yada kas ağrıları, aksi ispat edilinceye kadar kalp krizi

olarak düşünülmelidir),

nefes alıp vermekle ağrının biçimi ve şiddeti değişmez.

göğüs ağrısında ilkyardım nasıl olmalıdır ?

hastanın yaşamsal bulguları kontrol edilir (abc),

hasta derhal dinlenmeye alınır, sakinleştirilir,

yan oturur pozisyon verilir,

kullandığı ilaçları varsa almasına yardım edilir,

yardım istenerek (112) sağlık kuruluşuna gitmesi sağlanır,

yol boyunca yaşam bulguları izlenir

kaynak: emcare ilkyardım eğitim merkezi