Diyabetlide gebelik
Gebeliğin fizyolojisinin gereği bazı hormonlar gebelikte bebeğin gelişimi için normalden daha fazla salgılanır. bu hormonların salgılanması kan şekerinin yükselmesine sebep olur. bu etki bilhassa gebeliğin 24. haftasından sonra hızlanarak çoğalır. dolayısıyla diyabetli anne adaylarının karşılaşacağı zorluklar ile ilgili hamilelik öncesinde ve hamilelik süresince bilgilendirilmesi ve her aşamada diyabet uzmanı, doğum hastalıkları uzmanı ve rejim uzmanından meydana gelen bir ekip tarafından tertipli ve dikkatli izlenmesi gerekmektedir.
özellikle son 3 ayında daha belirgin olmak üzere, bütün hamilelik süresince vücut tarafından üretilen hormonlar ve enerji gereksinimindeki artış nedeniyle vücudun insülin ihtiyacı çoğalır. bu dönemde diyabetli annede şeker hastalığına bağlı olarak gözlerin, böbreklerin ve kalbin hasar görmesi hızlanır, doğum sırasında karşılaşılabilecek problemler bir miktar daha çoğalır ve bu anneler çoğu kez sezaryen ile doğum yapar. bebek açısından en büyük riskler ise bu bebeklerde doğuştan bazı sakatlıkların ortaya çıkabilmesi ve bunların birkaç organda olabilmesi, doğum sırasında bu bebeklerde ağır kan şekeri düşüklüğü, solunum bozuklukları ve çok iri doğmaları neticesi bebek ölümlerinin normallere oranla 3 misli fazla olmasıdır. hamilelik sırasında kan şekerlerinin açlıkta 60-80 mg, toklukta 120-150 mg düzeyini aşmaması hedeflendiğinden, artmış insülin ihtiyacını karşılamak amacıyla verilmesi gereken insülin dozları da artırılmalı. hamilelik süresince hatta gebelikten 6-8 hafta önce kan şekeri değerlerinin bu düzeylerde tutulması anne ve bebekte gelişebilecek problem olasılığını azaltacaktır. dolayısıyla anne olmak isteyen bir diyabetli bu düşüncesini doktoruyla paylaşmalı. sıkı bir tedavi ile hastanın kan şekeri arzu edilen düzeylere getirildikten sonra gebe kalmasına izin verilmeli. gebelik sırasında hastaya diyabetolog, rejim uzmanı ve obstetrisyen tarafından çok yakın bir takip ve tedavi yazılımı uygulanmalı, gebelik süresince şekerinin belirtilen düzeylerde tutulması temin edilmeli, doğum anından başlayarak de çocuk hastalıkları hekimi, çocuğu yakın takibe almalıdır.
gebelik öncesi kontroller
çocuk sahibi olmak isteyen bir diyabetli, bebeğinin sağlıklı doğabilmesi için, ilk önce kendisinin sağlıklı olması gerektiğini unutmamalıdır. kan şekeri normal sınırlarda seyreden bir diyabetlinin hamileliği için hiçbir engel bulunmaz, ancak ilk şart iyi bir hazırlık dönemi geçirilmesi ve gebeliğin planlı olmasıdır. diyabetli anne adayı, gebeliğe hazırlanmalı ve hamilelik takipleri bir ekip anlayışı içerisinde gerçekleştirilmelidir. anne adayı bu ekibin en önemli üyesidir. bir diyabet uzmanı, kadın doğum uzmanı (pediatrist), diyetisyen ve diyabet eğitim hemşiresi ise ekibin diğer bireyleridir.
gebelikten en az 6 ay öncesinden itibaren hba1c seviyesi kontrol edilmeli ve hba1c'nin bu süreç içinde yüzde 6,5'in altında olması, hamilelik öncesi dönemde açlık kan şekerinin 80-120 mg/dl, 2. saat tokluk kan şekerinin ise 80-140 mg/dl arasında seyretmesi lazımdır. bu seviyeleri sağlayabilmek için iyi bir beslenme planı yapılmalı ve insülin oranları her öğünden önce ölçülen kan şekerine göre ayarlanmalıdır.
tip 1 diyabetlilerin her biri günde 3 kez kesinlikle yapılan kısa etkili (kristalize) ve 1-2 kez yapılan orta etkili (nph) insülinle tedavi edilmelidir. günde en az dört kez kan şekeri ölçümü yapılması zorunludur. şayet anne adayı tip 2 diyabetli ise, kullandığı şeker düşürücü ilaçlar kesilip benzer biçimde bir insülin tedavisi planlanmalıdır.
gebelik annedeki diyabete özgü komplikasyonları ağırlaştırabilir. bunun yanı sıra bazı komplikasyonların varlığı fetusun sağlığını risk altına sokabilir. dolayısıyla, gebelikten önce göz dibi muayenesi, böbrek, kalp ve dolaşım sistemi kontrolleri yapılmalı, sinir sistemi tutulumu (nöropati) varlığı araştırılmalıdır.
eğer diyabetik göz tutulumu (retinopati) varsa, hamilelik sırasında ilerleyebileceği düşünülerek takipler sıklaştırılmalı ve zaman geçirmeksizin lazer tedavisi uygulanmalıdır. gebelikte meydana gelen farklılıklar diyabetik böbrek hastalığının ilerlemesine ve yüksek guatr (tiroid) işlevi da ölçülmelidir.
hamile kalınan vaktin tayini
diyabetlilerden menstrüel döngülerinin (adet dönemlerinin) kayıtlarını tutmaları istenir. bu kişiler erken gebelik testleri uygulamalı ve olumlu netice alır almaz diyabet tedavisiyle ilgilenen hekimine haber verilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder