Fibromiyalji
Fibromiyalji yaygın ağrıya neden olan ve çok sık görülen bir romatizmadır. temel olarak kasları ve kasların kemiğe yapıştığı bölgeleri etkilemektedir. bir eklem hastalığı değildir, eklemi tutmaz ve biçim bozukluğu yapmaz. bir çeşit iltihaplı olmayan yumuşak doku romatizmasıdır. kadınlarda erkeklere göre 7 kat daha fazla görülür. daha çok erişkinlerin (35-60 yaş) hastağıdır.
ağrı fibromiyaljinin en önemli belirtisidir. omuz, boyun gibi tek bir bölgede olabildiği gibi yaygın olarak da hissedilebilir. fibromiyalji ağrısı hastalar tarafından yanma, acıma, duyarlılık, karıncalanma, üşüme ya da kemirici ağrı gibi farklı biçimlerde tarif edilebilir. ağrıya el ve ayaklarda şişlik hissi eşlik edebilir. ağrı gün içerisinde, hava şartlarına, uyku bozuklukları ve strese bağlı olarak değişiklik gösterebilir. ağrı, zaman zaman vücudun bir yarısında daha yoğun hissedilebilir.
çoğunlukla genel fizik muayene normal ve hastalar sağlıklı görünümde olsa da kasların detaylı muayenesi ile belli noktalarda bu hastalık için tipik duyarlı noktalar bulunur.
yorgunluk hissi, fibromiyaljinin diğer önemli bir belirtisidir ve hastaların yaklaşık %90'nında gözlenir. hastaların bir kısmı da genel dayanıklılıkta azalma ve çabuk yorulmadan yakınırlar. hastaların çoğunda uyku bozuklukları ve sabahları yorgun kalkma görülebilir. uykuya dalmada zorluk olmasa da derin uyku kısmı bozulmuştur ve gece sıkça uyanma olabilir.
hastaların yaklaşık dörtte birinde yorgunluk yapan diğer hastalıklardan ayrılmalıdır.
fibromiyaljinin sebebi nedir ?
nedeni kesin olarak bilinmemektedir. fibromiyalji ile uyku bozuklukları arasında bir ilişki olabileceği düşünülmektedir.
bir çok faktör, ayrı ayrı ya da bir arada fibromiyaljiyi başlatabilir. örneğin hastalıklar (grip gibi enfeksiyonlar başta olmak üzere), ruhsal travmalar, fiziksel travmalar, beyinde biyokimyasal farklılıklar (serotonin düzeylerinde bozukluk gibi) ve hormonal bozukluklar, yaygın ağrı, yorgunluk ve uyku bozukluğu yaparak fibromiyaljiyi tetikleyebilir. son zamanlarda fibromiyaljili hastalarda kaslarda basit incinmelere karşı duyarlılık olduğu gözlenmiştir. dolayısıyla, ideal olmayan egzersizler ya da kötü duruş pozisyonunun bu hastalığı artırabileceği unutulmamalıdır.
fibromiyalji nasıl tedavi edilir ?
fibromiyaljili hastalarda;
1. ağrıyı azaltmak ve uykuyu düzen vermek için ilaç tedavisi
2. kas germe ve kardiovasküler uyumu artırma egzersizleri
3. kas spazmını azaltmaya yönelik gevşeme egzersizleri
4. hastalığı anlamaya ve başetmeye yardımcı eğitim yazılımları yararlı olmaktadır.
bazı hastalarda fibromiyalji çok hafif seyreder ve tedavide yalnızca hastalığın anlatılması ve kaygıların giderilmesi bile yardımcı olabilir. ancak çoğu hastada ayrıntılı bir tedavi yazılımı planlamak gerekecektir.
ilaç tedavisi: romatizmal hastalıklarda ağrı tedavisinde sıklıkla steroid olmayan antiinflamatuvar ilaçların fibromiyaljide pek yeri yoktur. bunun yerine, derin uykuyu sağlamaya ve kasları gevşetmeye yönelik ilaç tedavisi daha faydalıdır. bu ilaçların çoğu depresyon tedavisinde kullanılıyor. ancak, fibromiyalji tedavisinde kullanılan dozlar depresyonda gerekenden çok daha düşüktür. gün içerisinde devam eden uyku hali, kabızlık, ağız kuruluğu gibi yan tesirleri olabilen bu ilaçların kesinlikle doktor kontrolünde kullanılması gerekir.
fizik tedavi ve egzersiz tedavisi: fibromiyaljide tedavinin 2 temel hedefi gergin ve ağrılı kasları gevşetmek ve kalp damar uyumunu artırmaktır. sıcak uygulamalardan neredeyse bütün hastalar yararlanmaktadır. çoğu hasta dayanıklılığı artırmaya, ağrıyı azaltmaya yönelik egzersiz programından ve yüzme-yürüme-bisiklet gibi aerobik egzersizlerden büyük fayda görmektedir. ancak fizik tedavi ve egzersiz tedavisinin çeşidi, müddeti, dozu, hastadan hastaya değişebildiği için kesinlikle doktor kontrolünde yapılması önerilir.
tanı konduğunda hastanın ve yakınlarının öğrenmiş olması gereken, her ne kadar fibromiyalji sendromu diğer iltihaplı eklem romatizmaları gibi hayatı tehdit eden, sakatlık yapan bir hastalık olmasa da, ağrı ve yorgunluk nedeniyle yaşam kalitesini bozabilen, iş gücünü azaltabilen gerçek bir hastalık olduğudur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder