Girisimsel bronkoskopi

Girişimsel bronkoskopi

Girişimsel bronkoskopi nedir ?

trakea ve bronşlarda tıkanmaya neden olan tümör ve darlıkların bronkoskop yardımıyla aşağıda belirtilen teknikler ile tedavi edilmesidir.

- lazer rezeksiyonu

- argon plazma koagülasyonu

- diyatermik terapi, elektrokoter

- kriyoterapi

- brakiterapi

- fotodinamik terapi

- stent yerleştirilmesi

yukarıda belirtilen tedavi yöntemlerinden lazer cerrahisi ve silikon stent implantasyonu dünyada en yaygını ve hastalara yaşam kalitesi ve yaşam müddeti bakımından en faydalı olanıdır. akciğer kanseri hastalarında trakea ve bronş içi tümör veya dıştan kitle basısı nedeniyle darlık gelişimi neticesi hastaların;

- efor kapasitesini kısıtlayan solunum sıkıntısı ile yaşam kalitesini negatif tesirler.

- tıkanmanın gerisinde sekresyon birikimi ile tekrarlayan akciğer enfeksiyonlarına yol açar ki, bu da hastaların genel durumunun bozulmasına sebep olur.

- hastalar her iki nedenle radyoterapi ve kemoterapi tedavilerinin yan etkilerine sıklıkla maruz kalır.

- trakea ve bronşlardaki tümörlerde gelişebilecek ani kanamalar ile ölümcül tablolar takip edilebilir.

- tümörlerin hava yolu ve yemek borusu duvarında fistüllere (delik) neden olması halinde yemek borusu ve mide içeriğinin akciğere kaçması solunum sıkıntısı, tekrarlayan akciğer enfeksiyonları ile genel taktirde hızla bozulmaya ve ölümcül tablolara yol açar.

- tümörlerin kendi tesirleri veya radyoterapi ve kemoterapi tedavilerinin yan tesirleri neticesi gelişen trakeo-bronşiyal fistüller (hava yolu fistülleri) yine ölümcül solunum sıkıntısı ve enfeksiyonlara sebep olur.

girişimsel bronkoskopi ile yukarıda sayılan bütün komplikasyonlar tedavi edilebilir. bu komplikasyonlar akciğer kanseri hastalarının üçte birinde hastalığın ilerleyen dönemlerinde görülmektedir. bu komplikasyonların görüldüğü hastalarda girişimsel bronkoskopi hayat kurtaran bir tedavidir.

akciğer kanseri hastalarının üçte birinde ise hekime başvuru esnasında hava yolu tıkanıklığına bağlı postobstruktif ve/veya tekrarlayan akciğer enfeksiyonları, atelektazi veya kanama mevcuttur. cerrahi tedavi şansını kaybetmiş bu olgularda ilk olarak bronkoskopik laser ve silikon stent tedavileri ile hava yolu açıklığının sağlanması hem hastalığın genel durumu bozan komplikasyonlarını düzeltir, hem de hastaların radyoterapi ve kemoterapinin yan etkilerinden daha az etkilenmesini temin eder. netice olarak üçte ikisinde hava yolu tıkanıklığı ve buna bağlı komplikasyonların görüldüğü akciğer kanseri hastalarında girişimsel bronkoskopi ile yaşam kaliteleri çoğalır ve yaşam uzar. dolayısıyla akciğer kanseri hastaları yalnızca tanı aşamasında değil tedavi izlemleri sırasında da bronkoskopik olarak kontrol edilmelidir.

lazer rezeksiyonu ve silikon stent implantı

- trakea ve bronşların içerisinde veya duvarında bronş kanserinin sebep olduğu bir tıkanma veya daralma halinde tümör dokusu lazer ile önce küçültülür.

- küçülmüş tümör dokusu mekanik olarak parçalanıp kanama kontrolü sağlanır.

- kalan tümör dokusu trakea ve bronş duvarını delmemek suretiyle tamamen lazer ile temizlenir ve yok edilir.

- tümörün aynı bölgede kısa sürede tekrar büyüme olasılığı varsa silikon stent implante edilerek havayolunun uzun müddet açık kalması sağlanır.

- stentler; darlık ve fistüllerin tedavisinde yerleştirildiği organın anatomik bütünlüğünü sağlamak amacıyla kullanılan metal, hibrid ve silikon gibi maddelerden yapılmış, içi boş araçlardır. akciğer hastalıklarında en ideal stentler " silikon stentler" dir.

. trakea ve bronşları daraltan tümörlerde kemoterapi ve radyoterapinin tesiri ortalama % 25 iken lazer rezeksiyonu sayesinde trakea ve bronşlar % 100'e yakın açılır.

. kemoterapi ve radyoterapi ağır yan tesirleri nedeniyle genel durumu negatif etkileyen tedavilerdir. tümöre bağlı solunum sıkıntısı olan hastalarda hava yolu açılmadan verilen kemoterapi ve radyoterapi yan tesirleri ile genel durumu daha da kötüleştirir.

. girişimsel bronkoskopi ile solunum kapasitesi normale ulaştırılan hastanın genel durumu kemoterapi ve radyoterapinin komplikasyonlarından büyük ölçüde etkilenmez.

terapötik bronkoskopi ile kötü huylu tümör tedavisi

. trakea ve bronşların kendi veya diğer organların yayılımı neticesi gelişen tümörleri

. trakea ve bronşlarda yalnızca dıştan tümör veya lenf nodu kitlelerinin basısı

. trakea ve bronşların tümörle çepeçevre sarılması

. ösefagus (yemek borusu) ile trakea ve bronşlar arasında fistül (delik, yırtık) olması

. masif hemoptiziye (şiddetli kanama) bağlı ölümcül komplikasyonlar

terapötik bronkoskopi ile iyi huylu hastalıkların tedavisi

- akciğer kanserlerinde yaşam süresini maksimum uzatması yanısıra yaşam kalitesini de arttıran girişimsel bronkoskopi iyi huylu hastalıkların tedavisinde tam şifa temin eder. hastaları ağır cerrahi girişimden kurtarması yanısıra daha sonra gelişebilecek gelişi güzel bir rahatsızlık nedeniyle cerrahi girişim gerektiğinde bu haklarını saklı tutar.

- girişimsel bronkoskopinin uygulandığı iyi huylu akciğer hastalıkları;

- trakea ve bronşlarda kıkırdak deformitesine bağlı kapanma (malazi)

- enfeksiyon ve radyoterapi sonrası gelişen trakeal-bronşiyal darlıklar

- akciğer transplantasyonu sonrası anastamoz (bağlantı) alanında darlık

- wegener granulomatozisi, tüberküloz gibi enflamatuvar ve enfeksiyon hastalıkları sonrası gelişen darlıklar

- postentubasyon trakeal darlıklar; ameliyat sonrası veya gelişi güzel bir nedenle yoğun bakımda solunum cihazına bağlana hastalarda gelişebilen trakeal darlıklar

- akciğerin iyi huylu tümörleri

- cerrahi ile tedavi edilmiş trakealarda tekrarlayan darlıklar

- yabancı cisim aspirasyonları (bronş içerisine taş, diş gibi yabancı cisimlerin kaçması) neticesi gelişen darlıklar; girişimsel bronkoskopinin en eski endikasyonlarıdır.

neden girişimsel bronkoskopi standart tedavi olmalı ?

- dünyanın gelişmiş ülkelerinde girişimsel bronkoskopi bilhassa lazer rezeksiyonu ve silikon stent implantasyonu standart bir tedavi yöntemidir.

- akciğer kanseri nedeniyle takip edilen hastaların % 35 i teşhis aşamasında, % 35 ide gelişi güzel bir dönemde lazer rezeksiyonu ve silikon stent implantasyonu yani girişimsel bronkoskopi ile tedaviye ihtiyaç duyarlar.

- iyi huylu akciğer tümörleri ve trakea darlıklarında lazer rezeksiyonu ile tamamen kür sağlandığında hastalar luzumsuz bir operasyondan kurtulmuş olacaklardır.

- trakea darlıklarında bronkoskopik lazer tedavisi sayesinde saatler süren riskli bir trakea cerrahisinden kurtulup doku kaybı engellenmiş olacaktır.

- yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı; girişimsel bronkoskopik tedavi yöntemleri, gelişmiş ülkelerde standart tedaviler arasındaki yerini almıştır. her yeniliğe olduğu gibi, bu tedaviye dirençler kırıldığındada, lazer-bronkoskopi türk tıbbında standart tedaviler arasındaki yerini alacaktır.

girişimsel bronkoskopi donanımı

- ameliyathane koşullarında, genel anestezi altında rigid bronkoskopi ve flexible bronkoskopinin aynı ustalıkla kullanımı lazımdır. lazer rezeksiyonu uygulaması ancak, nd yag ve nd yap lazerleri konusunda deneyimli ve yetenekli bronkoskopistler tarafından yapılabilir. terapotik bronkoskopi anestezisi de diğer cerrahi uygulamalarına göre farklılık gösterir.

- stent implantasyonu için, bütün stent türleri, stentlerin özellikleri, trakea ve bronşlardaki davranış biçimlerinin öğrenmiş olunması ve bu bilgiler ışığında hasta açısından en uygununun seçilmesi de deneyim ve kabiliyet gerektirmektedir.