Hipokondriyazis (hastalik hastaligi)

Hipokondriyazis (hastalık hastalığı)

Kişinin vücut semptomlarını yanlış yorumlamasına bağlı olarak ciddi bir hastalığı olacağı korkusunu ya da ciddi bir hastalığı olduğu düşüncesini taşıyıp durmasıdır. yeterli tıbbi değerlendirme yapılmasına ve güvence verilmesine rağmen bu düşünceler sürüp gitmektedir. vücudun normal çalışmasına ilişkin bir takım belirtilere, anormal gözü ile bakılmakta ve yanlış anlamlar yüklenip, hastalık belirtisi olarak düşünülmektedir. örnek olarak kalp atışları, terleme, öksürme, esneme, depresyon çok görülen bir durumdur, bu da kişide çabuk yorulmaya, uyku bozukluğuna, istek azalmasına ve bunun gibi şeylere yol açabilir. bu da kişide hasta olduğu inancını arttırıp daha fazla yatakta yatmasına, kendisini ağır işe sokmamaya çalışmasına, bu nedenle da hastalıkla ilgili daha çok düşünmesine sebep olur. kişi sıkça sevk almaya, check-up, tomografi, mr incelemeleri yaptırmaya başlar.

bütün bunlar da kişinin toplumsal ve mesleki alanlarda ya da önemli diğer işlevsellik alanlarında bozulmaya sebep olur.

hipokondriyak belirtiler, depresyon, şizofreni ve anksiyete bozukluklarında da sık görülür. depresyonda bilhassa yaş dönümü depresyonlarında kişilerin sıklıkla bedenlerini fazla dinledikleri görülmektedir. fakat dikkatli muayene ile hastadaki uyku bozukluğu, kötümserlik, isteksizlik, iştahsızlık, zevk alamama gibi belirtilerle depresyon tanısı konur. anksiyete bozuklarında bazen somatik şikayetler olabilir, fakat klinik tabloya bunaltı ve panik durumları hakimdir. kişide bedensel bir hastalıkla aşırı derecede uğraşma durumu yoktur.

iyi incelendiği takdirde bedensel uğraşlar başlamadan önce olabildiğince uzun süren sıkıntılı bir dönemin olduğu görülür. örneğin ağır iş şartları gibi, ekonomik problemler, geniş bir ailenin yükünü uzun bir müddet yüklenmiş olma gibi. aile içerisindeki problemler ya da diğer problemler nedeniyle hastanın uykusu bozulur, büyük dertler duyar, bir müddet sonra da artık kendi bedenini düşünmeye başlar.

hipokondriyazisin oluşmasında ve sürmesinde hekim yaklaşımlarının tesiri de büyüktür. zaman zaman muayene sonrasında hastasına yanlış bir şey söyleyen, kuşku aşılayan doktor yatkın kişilerde hipokondriyazisin gelişmesine sebep olabilir. doktorların sıkça farklı muayeneler yapması, çok farklı ilaçlar denemesi problemi pekiştirir. örneğin daha çok kalbinden yakınan bir hastaya kalbi destekliyor, düzenliyor gibi reklamları yapılan bir takım damlalar ya da haplar verilmesi kalp hastalığı endişesini artırır. genel olarak bir ruh sağlığa uzmanına muayene için gelen kişi çoğu kez yıllardan beri hastalığı bir yaşam şekli haline sokmuştur. toplum ve aile içerisinde bu hastalar evham hastaları olarak da tanınır. ve kendilerine hiçbir hastalıkları olmadıkları tekrar tekrar söylenir. bu sözlerin tesiri olmayınca aile ve çevredekiler hastadan bıkabilirler. bu da sorunun artmasında ve sürmesinde etkili olur.

bu bozukluğun sıklığı ve yaygınlığı hakkında bilgiler net değildir. erkeklerde ve kadınlarda eşit yaygınlıkta görülmekte, belirtiler en sık 20-30 yaşlarında başlamaktadır. (fakat gelişi hoş bir yaş döneminde de görülebilir.) toplumsal konum, eğitim seviyesi ve medeni durumdan etkilenmediği düşünülse de, gelişmekte olan ülkelerde daha yaygın olarak görüldüğü düşünülmektedir. abd' de farklı sağlık kuruluşlarına başvuran hastalar arasında sıklığı % 4-14 arasında değişmektedir. hastaneye başvuranların % 4-6 sında belirlenmiştir.

hipokondriyaziste psikiyatrik tedaviye direnç vardır. ilk olarak kişinin psikiyatrist/psikoloğuyla çok iyi bir ittifak kurması gerekir. hekim doktor dolaşmaması, bir iş ya da bulması, dikkatini günlük yaşam sorunlarına yöneltmesi konusunda fikir birliğine varılması gerekir. kişinin sosyoekonomik durumunun iyi olması, tedaviye yanıt veren anksiyete ya da depresyonunun bulunması, semptomlarının birden başlaması, gelişi hoş bir kişilik bozukluğunun bulunmaması ve hastanın semptomlarıyla ilişkili psikiyatrik olmayan tıbbi bir durumun bulunmaması düzelmenin daha çabuk olacağına dair pozitif işaretlerdir. sonuçta ideal bir tedavi ile hastaların üçte biri ile yarısında önemli ölçüde düzelmenin gerçekleştirdiği tahmin edilmektedir.