İlk kubbe
Üç boyutlu kemer de diyebileceğimiz kubbe,
romalılar tarafından bulunmadan önce, binaların
çatıları düz, odalar da dörtgen şeklindeydi.
dolayısıyla kubbeler, binaların değişik
görünümler almasını sağlamakla kalmadı, aynı
zamanda geniş kullanımlı mekânlar yaratılmasına
da olanak verdi.
m. s. 124 ve 128 yılları arasında imparator
hadrianus tarafından yaptırılan pantheon
tapınağı'nın kubbesi, romalılar zamanında
yapılan kubbelerin en büyüğü ve en görkemlisidir.
yaklaşık 47 metre çapında olan
kubbe, 25 metre yüksekliğinde ve 7 metre kalınlığında
bir duvarın üstünde durur.
kemerler gibi, kubbeler de ahşap bir kalıpiskele
üstüne inşa edilir. yapım tamamlandıktan
sonra bu ahşap kalıp sökülür. bizanslılar,
kubbe yapımcılığında ileri bir adım daha attılar
ve kare biçiminde bir mekânın üstünü kubbeyle
kapatmayı başardılar. m. s. 537'de yapılan
ayasofya, bunun en görkemli örneğidir.
1300'lü yılların sonlarında, orta asya'da, semerkand
yöresinde, islam şaheseri olan kubbeler
yükselmeye başladı. rönesans'la birlikte,
kubbe yapımcılığı bir kez daha avrupa'
nın tekeline geçti ve yeni başyapıtlar, avrupa'nın
çeşitli yerlerim süsledi. osmanlıların da
kubbe mimarisine büyük katkıları oldu. modern
geometrik kubbelerin yapımı ise 1948 yılından
başlayarak amerikalı mimar buckminster
fuller'ın öncülüğünde gerçekleşti.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder