İlk pusula
Demir bir çubuğun kuzeye dönmesini sağlayan
manyetik özellik, meziyeti anlaşılmadan
çok önce kullanılıyordu. 11. yüzyılda bir saman
çöpü üstüne yerleştirilen iğne, su dolu
bir kaba bırakılıyor ve böylece "ilkel bir
pusula" kullanılmış oluyordu. daha önceleri
gemiciler, yönlerini gündüzleri güneşe, geceleri
de kutup yıldızı'na bakarak saptıyorlardı.
su üzerindeki saman çöpü yöntemi, ne yazık
ki fırtınalı havalarda kaptaki sular boşaldığından
iyi netice vermiyordu. 1250 yılında,
akdeniz'deki gemiciler, iğneyi su üzerine bırakmak
yerine, sinyalli bir kartın ortasında
yükselen bir desteğin üstüne iliştirdiler. 16.
yüzyılda pusula, öel yalpa çemberleri üzerine
oturtuldu ve hareketsiz bir yere monte edildi.
pusulanın yanısıra demirden bir cisim bulunursa,
ibre etkilenir ve yanlış yön gösterir.
19. yüzyılda gemilerin demir aksamlı yapılmaları
üstüne denizciler, pusula üstünde çok daha
ciddi durmak zorunda kaldılar ve manyetik
alanın ne olduğunu öğrenerek, pusulalarının
yanına koydukları bir başka demir parçasıyla,
geminin manyetik alanının pusula üzerinde
oluşturduğu sapmayı giderdiler.
20. yüzyılla birlikte, uçak ve gemilerde jiroskop
denilen pusulalar kullanılmaya başlandı.
ilk deneme, 1908'de almanya'da yapıldı,
ama 1910'da abd donanmasının "uss delaware"
adlı gemisinde ilk başarı gösteren netice alındı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder