Özel öğrenme zorlukları (disleksi)
Öğrenme güçlüğü tanımında, çocukların belirli alanlarda yetersizlikler gösterdikleri belirtilmektedir. dsm-ıv & lsquo; e göre öğrenme bozukluğu, matematik bozukluğu, okuma bozukluğu, yazılı anlatım bozukluğu ve başka türlü adlandırılamayan öğrenme bozukluğu biçiminde tanımlanmaktadır.
matematik bozukluğunda, kişinin kronolojik yaşı, zeka seviyesi ve yaşına göre aldığı eğitim göz önünde bulundurulduğunda, matematik becerisi, beklenenin önemli ölçüde altındadır. bu çocuklar, işlem yapmakta zorlanırlar, işlem yaparken yavaştırlar, sayı kavramını algılamakta, sembolleri ve çarpım tablosunu öğrenmekte zorlanırlar. sorunu çözerken bağlantıları kurmakta zorlanırlar. bu duruma eşlik eden problemler olsa bile matematik becerisi problemleri çok daha fazladır.
okuma bozukluğunda, kişinin kronolojik yaşı, zeka seviyesi ve aldığı eğitim göz önüne alındığında okuma başarısı, beklenenin önemli derecede altındadır. yine yaşam aktiviteleri bozulur ve okuma zorluğu, eşlik eden problemlerden daha ön plandadır. okumada yanlışlıklar, okuma hızında yavaşlık, sesleri okumakta ve bazı harfleri öğrenmede zorluk, hecelemede ve harflere ayırmada güçlük, yanlış sözcük kullanma ve sözcük-hece atlamaları olmaktadır.
yazılı anlatım bozukluğunda ise; yazma becerileri, ölçülen zeka seviyesi, alınan eğitim göz önünde tutularak beklenenin önemli derecede altındadır. el yazısı yaşıtlarına oranla okunaksızdır ve yaşıtlarına göre daha yavaş yazdığı görülmektedir. bazı harf ve sayıları ters yazarlar (b-d, d-t, m-n, g-y, 2-5 gibi ), bazı harf ve heceleri atlarlar, ters yazarlar (ab- ba) veya harf ve hece eklemeleri (gider- gideri gibi ), sık sık imla hataları yaparlar.
belli alanlarda yetersizlik yaşayan çocuk, bu nedenle ders çalışmayı, ödev yapmayı, kitap okumayı sevmez, kolay sıkılır, dikkat müddeti kısadır, çalışırken birisinin yönlendirmesine ihtiyaç duyarlar. genellikle eşya-oda düzeni konusunda problem yaşarlar, zaman( bugün-yarın), yön kavramında (sağ-sol-kuzey-güney ), saati öğrenmekte zorluk yaşarlar. dili kullanma becerisi zayıftır. hikaye anlatma, bir olayı anlatma, kendi duygu-düşüncelerini ifade etmede, soyut kavramları anlamada zorlanırlar. motor becerileri zayıftır. sıkça sakarlık yapabilirler.
bu yetersizlikler, bu çocukların toplumda değişik ve başarı gösteremeyen algılanmalarına yol açmakta, kişinin eğitimini, meslek yaşamını negatif yönde etkilemektedir. bu nedenle sosyal ilişkiler bozulmakta ve kendine güven azalmaktadır.
öğrenme bozuklukları, genellikle çocuk okula başladığı vakit, kendisinden beklenen akademik performansı gösteremediği taktirde farkedilmektedir. bazı kişilerde davranım bozukluğu, karşıt olma-karşı gelme bozukluğu,dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu, majör depresif bozukluk veya distimik bozukluklarla birlikte öğrenme bozukluğu da bulunabilir. dil gelişimindeki gecikmeler, öğrenme bozukluklarıyla birlikte görülebilmektedir.
öğrenme güçlüğü yaşayan çocukların öğrenme süreçleri farklıdır. erken dönemde teşhis edilip, gereken tedavi ve eğitim alınması lazımdır. tanı koymada değerlendirmenin esas taşı psikometrik testlerdir. çocuğun hangi alanda yetersizlik yaşadığı klinik ortamda birtakım test ve tetkiklerle belirlendikten sonra çocuğa özgün özel eğitim yazılımı yapılarak, aile- öğretmen işbirliği ile tedavi yürütülmelidir. tedavide tıbbi boyut ve özel eğitim önem taşımaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder